ผลของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคและกลไกที่เกี่ยวข้อง: การทบทวนในวารสารไวรัสวิทยา

การติดเชื้อไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคได้กลายเป็นปัญหาสาธารณสุขที่สำคัญทั่วโลก ไวรัสสามารถแพร่เชื้อไปยังสิ่งมีชีวิตในเซลล์ทั้งหมด และทำให้เกิดการบาดเจ็บและความเสียหายในระดับต่างๆ กัน นำไปสู่โรคและแม้กระทั่งการเสียชีวิต ด้วยความชุกของไวรัสที่ก่อโรคได้สูง เช่น โรคทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง โคโรนาไวรัส 2 (SARS-CoV-2) จึงมีความจำเป็นเร่งด่วนในการพัฒนาวิธีการที่มีประสิทธิภาพและปลอดภัยในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค วิธีการดั้งเดิมในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรคนั้นใช้ได้จริงแต่ก็มีข้อจำกัดบางประการ ด้วยคุณลักษณะของพลังทะลุทะลวงสูง เสียงสะท้อนทางกายภาพ และไม่มีมลพิษ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจึงกลายเป็นกลยุทธ์ที่มีศักยภาพในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค และกำลังดึงดูดความสนใจเพิ่มมากขึ้น บทความนี้นำเสนอภาพรวมของสิ่งพิมพ์ล่าสุดเกี่ยวกับผลกระทบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคและกลไกของพวกมัน รวมถึงโอกาสในการใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค ตลอดจนแนวคิดและวิธีการใหม่ ๆ สำหรับการยับยั้งดังกล่าว
ไวรัสจำนวนมากแพร่กระจายอย่างรวดเร็ว คงอยู่เป็นเวลานาน ก่อโรคได้สูง และอาจก่อให้เกิดโรคระบาดทั่วโลกและความเสี่ยงต่อสุขภาพที่ร้ายแรง การป้องกัน การตรวจจับ การทดสอบ การกำจัด และการรักษาเป็นขั้นตอนสำคัญในการหยุดยั้งการแพร่กระจายของไวรัส การกำจัดไวรัสก่อโรคอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพรวมถึงการป้องกันโรค การป้องกัน และการกำจัดแหล่งที่มา การยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรคโดยการทำลายทางสรีรวิทยาเพื่อลดการติดเชื้อ การทำให้เกิดโรค และความสามารถในการสืบพันธุ์เป็นวิธีการที่มีประสิทธิภาพในการกำจัดไวรัส วิธีการแบบดั้งเดิม รวมถึงอุณหภูมิสูง สารเคมี และการแผ่รังสีไอออไนซ์ สามารถยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม วิธีการเหล่านี้ยังคงมีข้อจำกัดบางประการ ดังนั้นจึงยังมีความจำเป็นเร่งด่วนในการพัฒนากลยุทธ์เชิงนวัตกรรมสำหรับการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค
การปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีข้อดีคือมีกำลังทะลุทะลวงสูง การให้ความร้อนที่รวดเร็วและสม่ำเสมอ การสั่นพ้องของจุลินทรีย์และการปลดปล่อยพลาสมา และคาดว่าจะกลายเป็นวิธีการในทางปฏิบัติในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค [1,2,3] ความสามารถของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรคได้แสดงให้เห็นในศตวรรษที่ผ่านมา [4] ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเพื่อยับยั้งไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคได้รับความสนใจเพิ่มมากขึ้น บทความนี้กล่าวถึงผลกระทบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคและกลไกของพวกมัน ซึ่งสามารถใช้เป็นแนวทางที่เป็นประโยชน์สำหรับการวิจัยขั้นพื้นฐานและประยุกต์
ลักษณะทางสัณฐานวิทยาของไวรัสสามารถสะท้อนถึงการทำงานต่างๆ เช่น การอยู่รอดและการติดเชื้อ มีการแสดงให้เห็นว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า โดยเฉพาะคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูงพิเศษ (UHF) และคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าความถี่สูงพิเศษ (EHF) สามารถรบกวนลักษณะทางสัณฐานวิทยาของไวรัสได้
Bacteriophage MS2 (MS2) มักใช้ในการวิจัยต่างๆ เช่น การประเมินการฆ่าเชื้อ การสร้างแบบจำลองจลนศาสตร์ (น้ำ) และลักษณะทางชีววิทยาของโมเลกุลไวรัส [5, 6] Wu พบว่าไมโครเวฟที่ 2,450 MHz และ 700 W ทำให้เกิดการรวมตัวกันและการหดตัวอย่างมีนัยสำคัญของฟาจในน้ำ MS2 หลังจากการฉายรังสีโดยตรงเป็นเวลา 1 นาที [1] หลังจากการตรวจสอบเพิ่มเติม ยังพบการแตกร้าวบนพื้นผิวของฟาจ MS2 ด้วย [7] Kaczmarczyk [8] เปิดเผยสารแขวนลอยของตัวอย่างเชื้อไวรัสโคโรนา 229E (CoV-229E) จนถึงคลื่นมิลลิเมตรด้วยความถี่ 95 GHz และความหนาแน่นของพลังงาน 70 ถึง 100 W/cm2 เป็นเวลา 0.1 วินาที รูขนาดใหญ่สามารถพบได้ในเปลือกทรงกลมที่หยาบของไวรัส ซึ่งทำให้เนื้อหาหายไป การสัมผัสกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถทำลายรูปแบบของไวรัสได้ อย่างไรก็ตาม ยังไม่ทราบการเปลี่ยนแปลงคุณสมบัติทางสัณฐานวิทยา เช่น รูปร่าง เส้นผ่านศูนย์กลาง และความเรียบของพื้นผิว หลังจากได้รับเชื้อไวรัสด้วยรังสีแม่เหล็กไฟฟ้า ดังนั้นจึงเป็นสิ่งสำคัญในการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างลักษณะทางสัณฐานวิทยาและความผิดปกติในการทำงาน ซึ่งสามารถเป็นตัวบ่งชี้ที่มีคุณค่าและสะดวกสบายสำหรับการประเมินการหยุดการทำงานของไวรัส [1]
โครงสร้างไวรัสมักประกอบด้วยกรดนิวคลีอิกภายใน (RNA หรือ DNA) และแคปซิดภายนอก กรดนิวคลีอิกเป็นตัวกำหนดคุณสมบัติทางพันธุกรรมและการจำลองแบบของไวรัส capsid เป็นชั้นนอกของหน่วยย่อยโปรตีนที่จัดเรียงเป็นประจำ ซึ่งเป็นโครงพื้นฐานและส่วนประกอบแอนติเจนของอนุภาคไวรัส และยังช่วยปกป้องกรดนิวคลีอิกอีกด้วย ไวรัสส่วนใหญ่มีโครงสร้างซองจดหมายที่ประกอบด้วยไขมันและไกลโคโปรตีน นอกจากนี้โปรตีนในซองจดหมายจะกำหนดความจำเพาะของตัวรับและทำหน้าที่เป็นแอนติเจนหลักที่ระบบภูมิคุ้มกันของโฮสต์สามารถจดจำได้ โครงสร้างที่สมบูรณ์ทำให้มั่นใจในความสมบูรณ์และความเสถียรทางพันธุกรรมของไวรัส
การวิจัยพบว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า โดยเฉพาะคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า UHF สามารถทำลาย RNA ของไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคได้ Wu [1] สัมผัสสภาพแวดล้อมที่เป็นน้ำของไวรัส MS2 โดยตรงด้วยคลื่นไมโครเวฟ 2,450 MHz เป็นเวลา 2 นาที และวิเคราะห์ยีนที่เข้ารหัสโปรตีน A, โปรตีน capsid, โปรตีนจำลอง และโปรตีนที่แตกแยกโดยเจลอิเล็กโตรโฟเรซิสและปฏิกิริยาลูกโซ่โพลีเมอเรสการถอดรหัสแบบย้อนกลับ RT-PCR) ยีนเหล่านี้ถูกทำลายลงเรื่อยๆ โดยมีความหนาแน่นของพลังงานเพิ่มขึ้น และถึงขั้นหายไปเมื่อมีความหนาแน่นของพลังงานสูงสุด ตัวอย่างเช่น การแสดงออกของยีนโปรตีน A (934 bp) ลดลงอย่างมีนัยสำคัญหลังจากได้รับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีกำลัง 119 และ 385 W และหายไปโดยสิ้นเชิงเมื่อความหนาแน่นของพลังงานเพิ่มขึ้นเป็น 700 W ข้อมูลเหล่านี้บ่งชี้ว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถ ทำลายโครงสร้างของกรดนิวคลีอิกของไวรัสขึ้นอยู่กับขนาดยา
การศึกษาล่าสุดแสดงให้เห็นว่าผลกระทบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อโปรตีนของไวรัสที่ทำให้เกิดโรคนั้นส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับผลกระทบทางความร้อนทางอ้อมที่มีต่อตัวกลางและผลกระทบทางอ้อมต่อการสังเคราะห์โปรตีนอันเนื่องมาจากการทำลายกรดนิวคลีอิก [1, 3, 8, 9] อย่างไรก็ตาม ผลกระทบจากความร้อนยังสามารถเปลี่ยนขั้วหรือโครงสร้างของโปรตีนของไวรัสได้ [1, 10, 11] ผลกระทบโดยตรงของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อโปรตีนโครงสร้างพื้นฐาน/ไม่ใช่โครงสร้าง เช่น โปรตีนแคปซิด โปรตีนซองจดหมาย หรือโปรตีนขัดขวางของไวรัสที่ทำให้เกิดโรค ยังคงต้องมีการศึกษาเพิ่มเติม เมื่อเร็ว ๆ นี้มีคนแนะนำว่ารังสีแม่เหล็กไฟฟ้าความยาว 2 นาทีที่ความถี่ 2.45 GHz ที่มีกำลัง 700 W สามารถโต้ตอบกับเศษส่วนของประจุโปรตีนที่แตกต่างกันผ่านการก่อตัวของจุดร้อนและสนามไฟฟ้าที่สั่นผ่านผลกระทบทางแม่เหล็กไฟฟ้าล้วนๆ [12]
เปลือกของไวรัสที่ทำให้เกิดโรคมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับความสามารถในการติดเชื้อหรือทำให้เกิดโรค การศึกษาหลายชิ้นรายงานว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า UHF และไมโครเวฟสามารถทำลายเปลือกของไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคได้ ตามที่กล่าวไว้ข้างต้น สามารถตรวจพบรูที่แตกต่างกันได้ในซองไวรัสของไวรัสโคโรนา 229E หลังจากสัมผัสกับคลื่นความถี่ 95 GHz มิลลิเมตรที่ 0.1 วินาทีที่ความหนาแน่นของพลังงาน 70 ถึง 100 W/cm2 [8] ผลกระทบของการถ่ายโอนพลังงานเรโซแนนซ์ของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอาจทำให้เกิดความเครียดมากพอที่จะทำลายโครงสร้างของเปลือกไวรัส สำหรับไวรัสที่ห่อหุ้ม หลังจากที่ซองจดหมายแตก การติดเชื้อหรือกิจกรรมบางอย่างมักจะลดลงหรือหายไปโดยสิ้นเชิง [13, 14] Yang [13] นำไวรัสไข้หวัดใหญ่ H3N2 (H3N2) และไวรัสไข้หวัดใหญ่ H1N1 (H1N1) ไปยังไมโครเวฟที่ความถี่ 8.35 GHz, 320 W/m² และ 7 GHz, 308 W/m² ตามลำดับ เป็นเวลา 15 นาที เพื่อเปรียบเทียบสัญญาณ RNA ของไวรัสก่อโรคที่สัมผัสกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและแบบจำลองที่กระจัดกระจายถูกแช่แข็งและละลายทันทีในไนโตรเจนเหลวเป็นเวลาหลายรอบ ได้ทำ RT-PCR ผลการวิจัยพบว่าสัญญาณ RNA ของทั้งสองรุ่นมีความสอดคล้องกันมาก ผลลัพธ์เหล่านี้บ่งชี้ว่าโครงสร้างทางกายภาพของไวรัสถูกรบกวน และโครงสร้างซองจดหมายถูกทำลายหลังจากได้รับรังสีไมโครเวฟ
กิจกรรมของไวรัสสามารถแสดงลักษณะเฉพาะได้จากความสามารถในการแพร่เชื้อ ทำซ้ำ และถ่ายทอดได้ โดยทั่วไปการติดเชื้อหรือการออกฤทธิ์ของไวรัสจะได้รับการประเมินโดยการวัดไทเตอร์ของไวรัสโดยใช้การตรวจคราบจุลินทรีย์ ปริมาณการติดเชื้อมัธยฐานของการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ (TCID50) หรือการทำงานของยีนนักข่าวลูซิเฟอเรส แต่ยังสามารถประเมินได้โดยตรงโดยการแยกไวรัสที่มีชีวิตออก หรือโดยการวิเคราะห์แอนติเจนของไวรัส ความหนาแน่นของอนุภาคไวรัส การอยู่รอดของไวรัส ฯลฯ
มีรายงานว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า UHF, SHF และ EHF สามารถยับยั้งละอองลอยของไวรัสหรือไวรัสในน้ำได้โดยตรง Wu [1] สัมผัสละอองลอยของแบคทีเรีย MS2 ที่สร้างโดยเครื่องพ่นฝอยละอองในห้องปฏิบัติการกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่ 2450 MHz และกำลัง 700 W เป็นเวลา 1.7 นาที ในขณะที่อัตราการรอดชีวิตของแบคทีเรีย MS2 อยู่ที่เพียง 8.66% เช่นเดียวกับสเปรย์ไวรัส MS2 พบว่า 91.3% ของ MS2 ที่เป็นน้ำถูกปิดใช้งานภายใน 1.5 นาทีหลังจากได้รับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในปริมาณเท่ากัน นอกจากนี้ ความสามารถของรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าในการยับยั้งไวรัส MS2 ยังมีความสัมพันธ์เชิงบวกกับความหนาแน่นของพลังงานและเวลาที่ได้รับแสง อย่างไรก็ตาม เมื่อประสิทธิภาพในการปิดใช้งานถึงค่าสูงสุด ไม่สามารถปรับปรุงประสิทธิภาพในการปิดใช้งานได้โดยการเพิ่มเวลาเปิดรับแสงหรือเพิ่มความหนาแน่นของพลังงาน ตัวอย่างเช่น ไวรัส MS2 มีอัตราการรอดชีวิตขั้นต่ำที่ 2.65% ถึง 4.37% หลังจากได้รับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า 2450 MHz และ 700 W และไม่พบการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญเมื่อเพิ่มเวลาการสัมผัส สิทธัตถะ [3] ฉายรังสีสารแขวนลอยการเพาะเลี้ยงเซลล์ที่มีไวรัสตับอักเสบซี (HCV) / ไวรัสภูมิคุ้มกันบกพร่องชนิดที่ 1 (HIV-1) ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 2,450 MHz และกำลัง 360 W พบว่าระดับไวรัสลดลงอย่างมีนัยสำคัญ หลังจากได้รับสัมผัสเป็นเวลา 3 นาที บ่งชี้ว่ารังสีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีประสิทธิผลในการต่อต้านการติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซีและเอชไอวี-1 และช่วยป้องกันการแพร่เชื้อไวรัสแม้ว่าจะสัมผัสกันก็ตาม เมื่อฉายรังสีเพาะเลี้ยงเซลล์ HCV และสารแขวนลอย HIV-1 ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ากำลังต่ำที่มีความถี่ 2450 MHz, 90 W หรือ 180 W ไม่มีการเปลี่ยนแปลงระดับไทเตอร์ของไวรัส โดยพิจารณาจากกิจกรรมของนักข่าวลูซิเฟอร์เนส และการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญในการติดเชื้อไวรัส ถูกสังเกต ที่อุณหภูมิ 600 และ 800 วัตต์เป็นเวลา 1 นาที การติดเชื้อของไวรัสทั้งสองชนิดไม่ได้ลดลงอย่างมีนัยสำคัญ ซึ่งเชื่อกันว่าเกี่ยวข้องกับพลังของการแผ่รังสีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและเวลาสัมผัสอุณหภูมิวิกฤต
Kaczmarczyk [8] แสดงให้เห็นอันตรายถึงชีวิตของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า EHF ต่อไวรัสก่อโรคทางน้ำในปี 2021 โดยได้เปิดเผยตัวอย่างเชื้อไวรัสโคโรนา 229E หรือไวรัสโปลิโอ (PV) กับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 95 GHz และความหนาแน่นของพลังงาน 70 ถึง 100 W/cm2 เป็นเวลา 2 วินาที ประสิทธิภาพการยับยั้งไวรัสก่อโรคทั้งสองชนิดคือ 99.98% และ 99.375% ตามลำดับ ซึ่งบ่งชี้ว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า EHF มีแนวโน้มการใช้งานที่กว้างขวางในด้านการยับยั้งไวรัส
นอกจากนี้ ยังมีการประเมินประสิทธิผลของการยับยั้งไวรัสด้วย UHF ในสื่อต่างๆ เช่น น้ำนมแม่ และวัสดุบางชนิดที่ใช้กันทั่วไปในบ้าน นักวิจัยได้เปิดเผยหน้ากากอนามัยที่ปนเปื้อนด้วยอะดีโนไวรัส (ADV), โปลิโอไวรัสชนิด 1 (PV-1), ไวรัสเริม 1 (HV-1) และไรโนไวรัส (RHV) สู่รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 2,450 MHz และกำลัง 720 วัตต์ พวกเขารายงานว่าการทดสอบแอนติเจนของ ADV และ PV-1 กลายเป็นลบ และไทเตอร์ของ HV-1, PIV-3 และ RHV ลดลงเหลือศูนย์ ซึ่งบ่งชี้ว่าไวรัสทั้งหมดหยุดทำงานอย่างสมบูรณ์หลังจากสัมผัส 4 นาที [15, 16] Elhafi [17] สัมผัสโดยตรงกับไม้กวาดที่ติดเชื้อไวรัสโรคหลอดลมอักเสบจากการติดเชื้อในนก (IBV) โรคปอดบวมในสัตว์ปีก (APV) ไวรัสโรคนิวคาสเซิล (NDV) และไวรัสไข้หวัดนก (AIV) ไปยังเตาอบไมโครเวฟ 2,450 MHz, 900 W สูญเสียการติดเชื้อ ในจำนวนนี้ตรวจพบ APV และ IBV เพิ่มเติมในวัฒนธรรมของอวัยวะหลอดลมที่ได้จากตัวอ่อนลูกไก่รุ่นที่ 5 แม้ว่าไวรัสจะไม่สามารถแยกได้ แต่กรดนิวคลีอิกของไวรัสยังคงตรวจพบโดย RT-PCR Ben-Shoshan [18] สัมผัสคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า 2450 MHz, 750 W โดยตรงต่อตัวอย่างน้ำนมแม่ที่ให้ผลบวกของไซโตเมกาโลไวรัส (CMV) 15 ตัวอย่างเป็นเวลา 30 วินาที การตรวจหาแอนติเจนโดย Shell-Vial แสดงการยับยั้ง CMV อย่างสมบูรณ์ อย่างไรก็ตาม ที่ 500 W ตัวอย่าง 2 ใน 15 ตัวอย่างไม่สามารถหยุดการทำงานได้อย่างสมบูรณ์ ซึ่งบ่งชี้ถึงความสัมพันธ์เชิงบวกระหว่างประสิทธิภาพในการหยุดใช้งานและกำลังของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า
เป็นที่น่าสังเกตว่า Yang [13] ทำนายความถี่เรโซแนนซ์ระหว่างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและไวรัสตามแบบจำลองทางกายภาพที่จัดตั้งขึ้น สารแขวนลอยของอนุภาคไวรัส H3N2 ที่มีความหนาแน่น 7.5 × 1,014 m-3 ผลิตโดยเซลล์ไตสุนัข Madin Darby ที่ไวต่อไวรัส (MDCK) ถูกสัมผัสโดยตรงกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 8 GHz และกำลัง 820 วัตต์/ตร.ม. เป็นเวลา 15 นาที ระดับการยับยั้งการทำงานของไวรัส H3N2 ถึง 100% อย่างไรก็ตาม ที่เกณฑ์ทางทฤษฎีที่ 82 W/m2 มีเพียง 38% ของไวรัส H3N2 เท่านั้นที่ถูกปิดใช้งาน ซึ่งบ่งชี้ว่าประสิทธิภาพของการยับยั้งไวรัสที่ใช้ EM มีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับความหนาแน่นของพลังงาน จากการศึกษาครั้งนี้ บาร์โบรา [14] คำนวณช่วงความถี่เรโซแนนซ์ (8.5–20 GHz) ระหว่างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ากับ SARS-CoV-2 และสรุปว่า 7.5 × 1,014 m-3 ของ SARS-CoV-2 สัมผัสกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า คลื่น A ด้วยความถี่ 10-17 GHz และความหนาแน่นของพลังงาน 14.5 ± 1 W/m2 เป็นเวลาประมาณ 15 นาที จะทำให้ได้ 100% การปิดการใช้งาน การศึกษาล่าสุดโดย Wang [19] แสดงให้เห็นว่าความถี่เรโซแนนซ์ของ SARS-CoV-2 คือ 4 และ 7.5 GHz ซึ่งยืนยันการมีอยู่ของความถี่เรโซแนนซ์ที่ไม่ขึ้นกับระดับไวรัส
โดยสรุป เราสามารถพูดได้ว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอาจส่งผลต่อละอองลอยและสารแขวนลอย รวมถึงการทำงานของไวรัสบนพื้นผิว พบว่าประสิทธิผลของการยับยั้งมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับความถี่และกำลังของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและตัวกลางที่ใช้ในการเจริญเติบโตของไวรัส นอกจากนี้ ความถี่แม่เหล็กไฟฟ้าที่มีพื้นฐานจากการสั่นพ้องทางกายภาพมีความสำคัญมากในการยับยั้งไวรัส [2, 13] จนถึงขณะนี้ ผลกระทบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อกิจกรรมของไวรัสที่ทำให้เกิดโรคมุ่งเน้นไปที่การเปลี่ยนแปลงการติดเชื้อเป็นหลัก เนื่องจากกลไกที่ซับซ้อน งานวิจัยหลายชิ้นได้รายงานผลของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อการจำลองและการถอดรหัสของไวรัสที่ทำให้เกิดโรค
กลไกที่คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ายับยั้งการทำงานของไวรัสนั้นมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับประเภทของไวรัส ความถี่และพลังของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และสภาพแวดล้อมการเติบโตของไวรัส แต่ยังไม่ได้รับการสำรวจเป็นส่วนใหญ่ การวิจัยเมื่อเร็วๆ นี้มุ่งเน้นไปที่กลไกของการถ่ายโอนพลังงานความร้อน ความร้อน และพลังงานเรโซแนนซ์เชิงโครงสร้าง
ผลกระทบทางความร้อนเป็นที่เข้าใจกันว่าเป็นการเพิ่มขึ้นของอุณหภูมิที่เกิดจากการหมุนด้วยความเร็วสูง การชนกัน และการเสียดสีของโมเลกุลขั้วโลกในเนื้อเยื่อภายใต้อิทธิพลของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ด้วยคุณสมบัตินี้ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจึงสามารถเพิ่มอุณหภูมิของไวรัสให้สูงกว่าเกณฑ์ความอดทนทางสรีรวิทยา ส่งผลให้ไวรัสเสียชีวิตได้ อย่างไรก็ตาม ไวรัสมีโมเลกุลที่มีขั้วอยู่เล็กน้อย ซึ่งชี้ให้เห็นว่าผลกระทบทางความร้อนโดยตรงต่อไวรัสนั้นพบได้น้อยมาก [1] ในทางกลับกัน ยังมีโมเลกุลที่มีขั้วในตัวกลางและสิ่งแวดล้อมอีกมากมาย เช่น โมเลกุลของน้ำ ซึ่งเคลื่อนที่ไปตามสนามไฟฟ้ากระแสสลับที่ถูกกระตุ้นด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ทำให้เกิดความร้อนผ่านการเสียดสี จากนั้นความร้อนจะถูกถ่ายโอนไปยังไวรัสเพื่อเพิ่มอุณหภูมิ เมื่อเกินเกณฑ์ที่ยอมรับได้ กรดนิวคลีอิกและโปรตีนจะถูกทำลาย ซึ่งท้ายที่สุดจะช่วยลดการติดเชื้อและแม้กระทั่งทำให้ไวรัสหยุดทำงาน
หลายกลุ่มรายงานว่าคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถลดการติดเชื้อของไวรัสผ่านการสัมผัสความร้อน [1, 3, 8] Kaczmarczyk [8] สัมผัสสารแขวนลอยของไวรัสโคโรนา 229E กับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 95 GHz พร้อมความหนาแน่นของพลังงาน 70 ถึง 100 W/cm² เป็นเวลา 0.2-0.7 วินาที ผลการวิจัยพบว่าอุณหภูมิที่เพิ่มขึ้น 100°C ในระหว่างกระบวนการนี้ส่งผลให้สัณฐานวิทยาของไวรัสถูกทำลายและลดการทำงานของไวรัส ผลกระทบทางความร้อนเหล่านี้สามารถอธิบายได้ด้วยการกระทำของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าบนโมเลกุลของน้ำโดยรอบ สิทธารถะ [3] สารแขวนลอยการเพาะเลี้ยงเซลล์ที่มีการฉายรังสี HCV ของจีโนไทป์ต่างๆ รวมถึง GT1a, GT2a, GT3a, GT4a, GT5a, GT6a และ GT7a ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ 2450 MHz และกำลัง 90 W และ 180 W, 360 W, 600 W และ 800 Tue ด้วยการเพิ่มอุณหภูมิของอาหารเลี้ยงเซลล์ จาก 26°C ถึง 92°C การแผ่รังสีแม่เหล็กไฟฟ้าช่วยลดการติดเชื้อของไวรัสหรือทำให้ไวรัสหยุดทำงานโดยสิ้นเชิง แต่ HCV สัมผัสกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในช่วงเวลาสั้น ๆ ที่กำลังไฟต่ำ (90 หรือ 180 W 3 นาที) หรือสูงกว่า (600 หรือ 800 W 1 นาที) ในขณะที่อุณหภูมิไม่มีเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญและการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญใน ไม่พบการติดเชื้อหรือกิจกรรมของไวรัส
ผลลัพธ์ข้างต้นบ่งชี้ว่าผลกระทบจากความร้อนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าเป็นปัจจัยสำคัญที่มีอิทธิพลต่อการติดเชื้อหรือการทำงานของไวรัสที่ทำให้เกิดโรค นอกจากนี้ การศึกษาจำนวนมากยังแสดงให้เห็นว่าผลกระทบทางความร้อนของรังสีแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถยับยั้งไวรัสที่ก่อให้เกิดโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพมากกว่าการใช้ UV-C และการให้ความร้อนแบบทั่วไป [8, 20, 21, 22, 23, 24]
นอกจากผลกระทบด้านความร้อนแล้ว คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ายังสามารถเปลี่ยนขั้วของโมเลกุล เช่น โปรตีนของจุลินทรีย์และกรดนิวคลีอิก ทำให้โมเลกุลหมุนและสั่นสะเทือน ส่งผลให้ความมีชีวิตลดลงหรือแม้กระทั่งความตาย [10] เชื่อกันว่าการสลับขั้วของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าอย่างรวดเร็วทำให้เกิดโพลาไรเซชันของโปรตีน ซึ่งนำไปสู่การบิดตัวและความโค้งของโครงสร้างโปรตีน และท้ายที่สุดก็นำไปสู่การสูญเสียสภาพของโปรตีน [11]
ผลกระทบที่ไม่ใช่ความร้อนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าต่อการยับยั้งไวรัสยังคงเป็นที่ถกเถียงกันอยู่ แต่การศึกษาส่วนใหญ่แสดงให้เห็นผลลัพธ์ที่เป็นบวก [1, 25] ดังที่เราได้กล่าวไว้ข้างต้น คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถเจาะโปรตีนซองจดหมายของไวรัส MS2 ได้โดยตรง และทำลายกรดนิวคลีอิกของไวรัส นอกจากนี้ ละอองลอยของไวรัส MS2 ยังมีความไวต่อคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามากกว่า MS2 ที่เป็นน้ำอีกด้วย เนื่องจากโมเลกุลที่มีขั้วน้อยกว่า เช่น โมเลกุลของน้ำ ในสภาพแวดล้อมรอบๆ ละอองลอยของไวรัส MS2 ผลกระทบของความร้อนอาจมีบทบาทสำคัญในการยับยั้งการทำงานของไวรัสที่ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า [1]
ปรากฏการณ์การสั่นพ้องหมายถึงแนวโน้มของระบบกายภาพที่จะดูดซับพลังงานจากสิ่งแวดล้อมได้มากขึ้นที่ความถี่และความยาวคลื่นธรรมชาติ เสียงสะท้อนเกิดขึ้นในหลายสถานที่ในธรรมชาติ เป็นที่ทราบกันดีว่าไวรัสจะสะท้อนกับคลื่นไมโครเวฟที่มีความถี่เท่ากันในโหมดอะคูสติคไดโพลที่จำกัด ซึ่งเป็นปรากฏการณ์การสั่นพ้อง [2, 13, 26] โหมดปฏิสัมพันธ์ระหว่างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าและไวรัสกำลังดึงดูดความสนใจมากขึ้นเรื่อยๆ ผลกระทบของการถ่ายโอนพลังงานเรโซแนนซ์โครงสร้างที่มีประสิทธิภาพ (SRET) จากคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าไปสู่การสั่นของเสียงแบบปิด (CAV) ในไวรัสสามารถนำไปสู่การแตกของเยื่อหุ้มไวรัสเนื่องจากการสั่นสะเทือนของคอร์แคปซิดที่ตรงกันข้าม นอกจากนี้ ประสิทธิผลโดยรวมของ SRET ยังสัมพันธ์กับธรรมชาติของสภาพแวดล้อม โดยที่ขนาดและ pH ของอนุภาคไวรัสจะกำหนดความถี่เรโซแนนซ์และการดูดซับพลังงาน ตามลำดับ [2, 13, 19]
ผลการสั่นพ้องทางกายภาพของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีบทบาทสำคัญในการหยุดการทำงานของไวรัสที่ห่อหุ้ม ซึ่งล้อมรอบด้วยเมมเบรนสองชั้นที่ฝังอยู่ในโปรตีนของไวรัส นักวิจัยพบว่าการปิดใช้งาน H3N2 ด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่มีความถี่ 6 GHz และความหนาแน่นของพลังงาน 486 W/m² มีสาเหตุหลักมาจากการแตกทางกายภาพของเปลือกเนื่องจากเอฟเฟกต์การสั่นพ้อง [13] อุณหภูมิของสารแขวนลอย H3N2 เพิ่มขึ้นเพียง 7°C หลังจากผ่านไป 15 นาที อย่างไรก็ตาม ในการยับยั้งไวรัส H3N2 ของมนุษย์ด้วยความร้อน จำเป็นต้องมีอุณหภูมิสูงกว่า 55°C [9] มีการสังเกตปรากฏการณ์ที่คล้ายกันสำหรับไวรัส เช่น SARS-CoV-2 และ H3N1 [13, 14] นอกจากนี้ การยับยั้งไวรัสด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าไม่ได้ทำให้จีโนม RNA ของไวรัสเสื่อมลง [1,13,14] ดังนั้นการยับยั้งการทำงานของไวรัส H3N2 จึงได้รับการส่งเสริมโดยการสั่นพ้องทางกายภาพมากกว่าการสัมผัสความร้อน [13]
เมื่อเปรียบเทียบกับผลกระทบทางความร้อนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า การยับยั้งไวรัสด้วยการสั่นพ้องทางกายภาพต้องใช้พารามิเตอร์ปริมาณรังสีที่ต่ำกว่า ซึ่งต่ำกว่ามาตรฐานความปลอดภัยของไมโครเวฟที่กำหนดโดยสถาบันวิศวกรไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (IEEE) [2, 13] ความถี่เรโซแนนซ์และปริมาณพลังงานขึ้นอยู่กับคุณสมบัติทางกายภาพของไวรัส เช่น ขนาดอนุภาคและความยืดหยุ่น และไวรัสทั้งหมดที่อยู่ในความถี่เรโซแนนซ์สามารถกำหนดเป้าหมายให้หยุดการทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ เนื่องจากอัตราการทะลุผ่านที่สูง การไม่มีรังสีไอออไนซ์ และความปลอดภัยที่ดี การยับยั้งไวรัสที่เกิดจากฤทธิ์ความร้อนของ CPET จึงมีแนวโน้มที่ดีในการรักษาโรคร้ายในมนุษย์ที่เกิดจากไวรัสที่ทำให้เกิดโรค [14, 26]
จากการดำเนินการยับยั้งการทำงานของไวรัสในสถานะของเหลวและบนพื้นผิวของตัวกลางต่างๆ คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าสามารถจัดการกับละอองลอยของไวรัสได้อย่างมีประสิทธิภาพ [1, 26] ซึ่งเป็นความก้าวหน้าครั้งสำคัญและมีความสำคัญอย่างยิ่งในการควบคุมการแพร่กระจายของไวรัส และป้องกันการแพร่เชื้อไวรัสในสังคม การระบาด. นอกจากนี้ การค้นพบคุณสมบัติการสั่นพ้องทางกายภาพของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีความสำคัญอย่างยิ่งในสาขานี้ ตราบใดที่ทราบความถี่เรโซแนนซ์ของไวรัส virion และคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ไวรัสทั้งหมดที่อยู่ในช่วงความถี่เรโซแนนซ์ของบาดแผลก็สามารถกำหนดเป้าหมายได้ ซึ่งไม่สามารถทำได้ด้วยวิธียับยั้งไวรัสแบบเดิมๆ [13,14,26] การยับยั้งการทำงานของไวรัสด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าถือเป็นงานวิจัยที่น่าหวังด้วยการวิจัยที่ยอดเยี่ยม รวมถึงคุณค่าและศักยภาพที่นำไปใช้
เมื่อเปรียบเทียบกับเทคโนโลยีฆ่าไวรัสแบบเดิม คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีลักษณะของการปกป้องสิ่งแวดล้อมที่เรียบง่าย มีประสิทธิภาพ และใช้งานได้จริงเมื่อฆ่าไวรัส เนื่องจากคุณสมบัติทางกายภาพที่เป็นเอกลักษณ์ [2, 13] อย่างไรก็ตาม ปัญหายังคงอยู่มากมาย ประการแรก ความรู้สมัยใหม่จำกัดอยู่เพียงคุณสมบัติทางกายภาพของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และยังไม่มีการเปิดเผยกลไกการใช้พลังงานในระหว่างการปล่อยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า [10, 27] ไมโครเวฟ รวมถึงคลื่นมิลลิเมตร ถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในการศึกษาการยับยั้งไวรัสและกลไกของมัน อย่างไรก็ตาม การศึกษาคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่อื่นๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งที่ความถี่ตั้งแต่ 100 kHz ถึง 300 MHz และตั้งแต่ 300 GHz ถึง 10 THz ยังไม่ได้รับรายงาน ประการที่สอง กลไกการฆ่าไวรัสที่ทำให้เกิดโรคด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ายังไม่ได้รับการอธิบายอย่างชัดเจน และมีเพียงไวรัสรูปทรงกลมและรูปแท่งเท่านั้นที่ได้รับการศึกษา [2] นอกจากนี้อนุภาคของไวรัสมีขนาดเล็ก ไร้เซลล์ กลายพันธุ์ได้ง่าย และแพร่กระจายได้รวดเร็ว ซึ่งสามารถป้องกันการยับยั้งการทำงานของไวรัสได้ เทคโนโลยีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ายังคงต้องได้รับการปรับปรุงเพื่อเอาชนะอุปสรรคในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค ในที่สุด การดูดซับพลังงานรังสีได้สูงโดยโมเลกุลเชิงขั้วในตัวกลาง เช่น โมเลกุลของน้ำ ส่งผลให้เกิดการสูญเสียพลังงาน นอกจากนี้ ประสิทธิผลของ SRET อาจได้รับผลกระทบจากกลไกหลายอย่างในไวรัสที่ไม่สามารถระบุได้ [28] ผลกระทบของ SRET ยังสามารถปรับเปลี่ยนไวรัสให้ปรับให้เข้ากับสภาพแวดล้อม ส่งผลให้เกิดความต้านทานต่อคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า [29]
ในอนาคต เทคโนโลยีการยับยั้งไวรัสโดยใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจำเป็นต้องได้รับการปรับปรุงเพิ่มเติม การวิจัยทางวิทยาศาสตร์ขั้นพื้นฐานควรมีวัตถุประสงค์เพื่ออธิบายกลไกการยับยั้งไวรัสด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า ตัวอย่างเช่น กลไกการใช้พลังงานของไวรัสเมื่อสัมผัสกับคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า กลไกโดยละเอียดของการกระทำที่ไม่ใช่ความร้อนซึ่งฆ่าเชื้อไวรัสที่ทำให้เกิดโรค และกลไกของผลกระทบของ SRET ระหว่างคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ากับไวรัสประเภทต่างๆ ควรมีการระบุอย่างเป็นระบบ การวิจัยประยุกต์ควรมุ่งเน้นไปที่วิธีการป้องกันการดูดกลืนพลังงานรังสีมากเกินไปโดยโมเลกุลขั้วโลก ศึกษาผลกระทบของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าที่ความถี่ต่างกันต่อไวรัสที่ทำให้เกิดโรคต่างๆ และศึกษาผลกระทบที่ไม่ใช่ความร้อนของคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในการทำลายไวรัสที่ทำให้เกิดโรค
คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าได้กลายเป็นวิธีการที่มีแนวโน้มในการยับยั้งไวรัสที่ทำให้เกิดโรค เทคโนโลยีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีข้อดีคือมีมลภาวะต่ำ ต้นทุนต่ำ และประสิทธิภาพในการยับยั้งไวรัสก่อโรคสูง ซึ่งสามารถเอาชนะข้อจำกัดของเทคโนโลยีต่อต้านไวรัสแบบดั้งเดิมได้ อย่างไรก็ตาม จำเป็นต้องมีการวิจัยเพิ่มเติมเพื่อกำหนดพารามิเตอร์ของเทคโนโลยีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้า และอธิบายกลไกการยับยั้งการทำงานของไวรัส
การแผ่รังสีคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าในปริมาณหนึ่งสามารถทำลายโครงสร้างและกิจกรรมของไวรัสที่ทำให้เกิดโรคได้หลายชนิด ประสิทธิภาพของการยับยั้งไวรัสมีความสัมพันธ์อย่างใกล้ชิดกับความถี่ ความหนาแน่นของพลังงาน และเวลาเปิดรับแสง นอกจากนี้ กลไกที่เป็นไปได้ยังรวมถึงผลกระทบจากความร้อน ความร้อน และเรโซแนนซ์โครงสร้างของการถ่ายโอนพลังงาน เมื่อเปรียบเทียบกับเทคโนโลยีต้านไวรัสแบบดั้งเดิม การยับยั้งไวรัสด้วยคลื่นแม่เหล็กไฟฟ้ามีข้อดีคือ ความเรียบง่าย ประสิทธิภาพสูง และมลพิษต่ำ ดังนั้นการยับยั้งไวรัสที่ใช้คลื่นแม่เหล็กไฟฟ้าจึงกลายเป็นเทคนิคการต้านไวรัสที่มีแนวโน้มสำหรับการใช้งานในอนาคต
ยู ยู. อิทธิพลของรังสีไมโครเวฟและพลาสมาเย็นต่อกิจกรรมของไบโอแอโรซอลและกลไกที่เกี่ยวข้อง มหาวิทยาลัยปักกิ่ง. ปี 2556
ซัน CK, Tsai YC, Chen Ye, Liu TM, Chen HY, Wang HC และคณะ การควบคู่ไดโพลเรโซแนนซ์ของไมโครเวฟและการสั่นของเสียงที่จำกัดในแบคคูโลไวรัส รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2560; 7(1):4611.
Siddharta A, Pfaender S, Malassa A, Doerrbecker J, Anggakusuma, Engelmann M, และคณะ การปิดใช้งานไมโครเวฟของไวรัสตับอักเสบซีและเอชไอวี: แนวทางใหม่ในการป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสในกลุ่มผู้ใช้ยาแบบฉีด รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2559; 6:36619.
Yan SX, Wang RN, Cai YJ, ซอง YL, Qv HL การตรวจสอบและการสังเกตการทดลองการปนเปื้อนในเอกสารโรงพยาบาลโดยการฆ่าเชื้อด้วยไมโครเวฟ [J] วารสารการแพทย์แผนจีน 1987; 4:221-2.
Sun Wei การศึกษาเบื้องต้นเกี่ยวกับกลไกการยับยั้งและประสิทธิภาพของโซเดียมไดคลอโรไอโซไซยาเนตต่อแบคทีเรีย MS2 มหาวิทยาลัยเสฉวน. 2550.
Yang Li การศึกษาเบื้องต้นเกี่ยวกับผลการยับยั้งและกลไกการออกฤทธิ์ของ o-phthalaldehyde ต่อ bacteriophage MS2 มหาวิทยาลัยเสฉวน. 2550.
วู เย่ คุณเหยา การยับยั้งไวรัสในแหล่งกำเนิดด้วยรังสีไมโครเวฟ กระดานข่าววิทยาศาสตร์จีน. 2014;59(13):1438-45.
คัชมาร์ชิค LS, Marsai KS, Shevchenko S., Pilosof M., Levy N., Einat M. และคณะ โคโรนาไวรัสและโปลิโอไวรัสมีความไวต่อคลื่นสั้น ๆ ของรังสีไซโคลตรอนย่านความถี่ W จดหมายเกี่ยวกับเคมีสิ่งแวดล้อม 2021;19(6):3967-72.
Yonges M, Liu VM, van der Vries E, Jacobi R, Pronk I, Boog S, และคณะ การยับยั้งไวรัสไข้หวัดใหญ่สำหรับการศึกษาแอนติเจนและการทดสอบความต้านทานต่อสารยับยั้งฟีโนไทป์นิวรามินิเดส วารสารจุลชีววิทยาคลินิก. 2010;48(3):928-40.
โซว ซินจือ, จาง ลี่เจีย, หลิว อวี้เจีย, หลี่ หยู, จางเจี๋ย, หลิน ฟู่เจีย, และคณะ ภาพรวมของการฆ่าเชื้อด้วยไมโครเวฟ วิทยาศาสตร์สารอาหารรองกวางตุ้ง 2013;20(6):67-70.
หลี่ จิจือ. ผลกระทบทางชีวภาพที่ไม่ใช่ความร้อนของไมโครเวฟต่อจุลินทรีย์ในอาหารและเทคโนโลยีฆ่าเชื้อด้วยไมโครเวฟ [มหาวิทยาลัย JJ Southwestern Nationalities (ฉบับวิทยาศาสตร์ธรรมชาติ) 2549; 6:1219–22.
Afagi P, Lapolla MA, Gandhi K. SARS-CoV-2 ขัดขวางการสูญเสียโปรตีนจากการฉายรังสีไมโครเวฟแบบ athermic รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2021; 11(1):23373.
Yang SC, Lin HC, Liu TM, Lu JT, Hong WT, Huang YR และคณะ การถ่ายโอนพลังงานเรโซแนนซ์เชิงโครงสร้างที่มีประสิทธิภาพจากไมโครเวฟไปสู่การสั่นของเสียงในไวรัสที่จำกัด รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2558; 5:18030.
Barbora A, Minnes R. การรักษาด้วยยาต้านไวรัสแบบกำหนดเป้าหมายโดยใช้รังสีบำบัดแบบไม่ก่อให้เกิดไอออนสำหรับ SARS-CoV-2 และการเตรียมพร้อมสำหรับการระบาดของไวรัส: วิธีการ วิธีการ และบันทึกการปฏิบัติสำหรับการใช้งานทางคลินิก กรุณาหนึ่ง 2021;16(5):e0251780.
หยาง ฮุ่ยหมิง. การฆ่าเชื้อด้วยไมโครเวฟและปัจจัยที่มีอิทธิพล วารสารการแพทย์แผนจีน. 1993;(04):246-51.
หน้า WJ, Martin WG การอยู่รอดของจุลินทรีย์ในเตาไมโครเวฟ คุณสามารถเจจุลินทรีย์ 1978;24(11):1431-3.
Elhafi G., Naylor SJ, Savage KE, Jones RS Microwave หรือการรักษาด้วยหม้อนึ่งความดันจะทำลายการติดเชื้อของไวรัสหลอดลมอักเสบติดเชื้อและโรคปอดบวมในนก แต่ช่วยให้ตรวจพบได้โดยใช้ปฏิกิริยาลูกโซ่โพลีเมอเรสแบบย้อนกลับ โรคสัตว์ปีก 2004;33(3):303-6.
Ben-Shoshan M., Mandel D., Lubezki R., Dollberg S., Mimouni FB การกำจัดไซโตเมกาโลไวรัสด้วยไมโครเวฟจากน้ำนมแม่: การศึกษานำร่อง ยาให้นมบุตร 2016;11:186-7.
วัง PJ, ปาง YH, Huang SY, Fang JT, Chang SY, Shih SR, และคณะ การดูดซับด้วยคลื่นไมโครเวฟของไวรัส SARS-CoV-2 รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2022; 12(1): 12596.
Sabino CP, Sellera FP, Sales-Medina DF, Machado RRG, Durigon EL, Freitas-Junior LH เป็นต้น UV-C (254 nm) ปริมาณรังสีที่ทำให้ SARS-CoV-2 เป็นอันตรายถึงชีวิต การวินิจฉัยด้วยแสง Photodyne Ther 2020;32:101995.
Storm N, McKay LGA, Downs SN, Johnson RI, Birru D, de Samber M ฯลฯ การยับยั้ง SARS-CoV-2 อย่างรวดเร็วและสมบูรณ์โดย UV-C รายงานทางวิทยาศาสตร์ปี 2020; 10(1):22421.